Рўйхатдагиларнинг аксари Англия клублари трансфер қилган футболчилардир. Шунингдек, рўйхатдаги қатор фамилиялар мухлисларни ҳайрон қолдириши мумкин.
2 сентябрга ўтар кечаси Европанинг топ-чемпионатларида трансферлар ойнаси ёпилди. Энди клублар фақат эркин агент мақомидаги футболчиларни сафга қўшиб олиши мумкин. Бу ёзда сарфланган маблағлар бўйича жаҳон рекорди янгиланди. Қуйида ёзнинг энг қимматбаҳо трансферлари топ-15 лиги жамланди.
15-ўрин. Мануэл Угарте, 22 ёшда («Спортинг» — «ПСЖ», 60 млн евро — бу ва қуйидаги нархлар Transfermarkt.de маълумоти бўйича)
Афтидан, Париждагилар футболчиларнинг Англияга оқимини кузатишдан чарчади ва ҳаракатга тушди. Клуб раҳбарлари Португалия чемпионатига юзланди ва у ердан уругвайлик таянч яримҳимоячиси Угартени сотиб олишди. У «Спортинг»даги уч мавсум ичида жамоанинг алмаштириб бўлмас футболчисига айланганди. Ўз ўзидан ўз трансфер қийматини олти баробар оширди. Шу билан бирга, у Қатардаги жаҳон чемпионатини захира ўриндиғида ўтириб кузатганди. Аммо, «ПСЖ»дагилар нима қилаётганини билади – ушбу футболчи илк турлардан асосий таркиб футболчисига айланди ва ўрнини ҳеч кимга бериб қўймоқчи эмас.
14-ўрин. Жереми Доку, 21 ёш («Ренн» — «Манчестер Сити», 60 млн евро)
Бу трансферга саволлар етарлича. Асосийси – нима учун? Доку олдинги клубида беҳисоб алдаб ўтишлардан бошқа айтарли иш кўрсатмаган, қолаверса, унинг алдаб ўтишга уринишлари ҳамиша ҳам самарали чиқмайди. Гвардиола эса, маълумки, мураббий талабларини сантиметригача тўғри бажарувчи бошқа типдаги футболчилар билан ишлашни ёқтиради. Мавсум стартида Доку «Сити»нинг бирор ўйинида майдонга тушмагани ажабланарли эмас. Лекин уни Анри кўп бор мақтади ва унинг техникасини эътироф этди, у бу футболчи билан Белгия миллий жамоасида бирга ишлаган. Аммо жароҳатларга мойил бўлган футболчи ўзи учун сарфланган маблағларни оқлашига кўпчиликда шубҳа бор.
13-ўрин. Кристофер Нкунку, 25 ёш («Лейпциг» — «Челси», 60 млн евро)
Унинг трансфери бўйича амалда қишдаёқ келишиб қўйилганди, ёзда эса бу ҳақда расман эълон қилинди. Нкуку ҳужум чизиғидаги исталган позицияда ўйнай олиши мумкин, лондонликлар бу мавсумда еврокубокларда иштирок этмаслиги эса Англияда тўлиқ мослашишга имкон беради. Лекин ҳозирча барчаси яхши кетмаяпти – мавсумолди йиғинлари чоғида франциялик футболчи жароҳат олди ва бир неча ойга сафдан чиқди. Шундай экан, расмий ўйиндаги дебютни ҳали кутиш керак.
12-ўрин. Ромео Лавиа, 19 ёш («Саутҳемптон» — «Челси», 62,1 млн евро)
«Ливерпул» ўрнига Лондонга ўтишни танлаган футболчилардан бири. Клопп ушбу йигитчани ўз жамоасида кўришни жуда истаганди, аммо «Челси»дагилар Ромеони бутун клуб бўлиб ўзларига чақиришди – футболчилардан тортиб администраторларгача. Якунда у таслим бўлди. Лекин ҳали юқори даражада атиги бир мавсум ўтказган футболчи учун каттагина маблағ тўлашга тўғри келди. Бошқа томондан, бир йилдан кейин унинг нархи икки баробар кўтарилиб кетиши мумкин. Қолаверса, унинг учун тўланган маблағ бугунги кундаги «Челси» учун у қадар жиддий сумма эмас.
11-ўрин. Сандро Тонали, 23 ёш («Милан» — «Нюкасл», 64 млн евро)
«Милан» сўнгги мавсумлардаги муҳим футболчиларидан бири билан хайрлашишни истамаганди, аммо «Нюкасл»нинг «ёғли» таклифига рад жавоби бера олмади. Ушбу ёш футболчи «Нюкасл»да қурилаётган янги жамоа етакчиларидан бирига айланиши мумкин – Италиияда у бокс-ту-боксда ўйнаб, Пирлонинг услубини эслатарди. У ташқи кўриниши билан ҳам афсонага ўхшайди. Унинг ўзи ҳам клубдан кетишни истамаганди, аммо «Милан» раҳбарлари уни сотиб юборишди. Энди Тонали Эдди Ҳаунинг бошланғич таркиб футболчилари сафида.
10-ўрин. Мэйсон Маунт, 24 ёш («Челси» — «Манчестер Юнайтед», 64,2 млн евро)
Сўнгги йилларда Маунт «Челси»да турли даврларни бошдан кечирди, аммо, афтидан, энди клубда қиладиган иши қолмади. У мунтазам равишда алмашиб турадиган таркиб ва футбол фалсафасига доим ҳам мос келавермади. «МЮ»га трансфер – икки томон учун яхши қарор бўлди: Лондон клуби ҳужум чизиғидаги позициялар учун қатор янги футболчилар олиб келди, Маунт эса янги чақириқ сари кетди. 24 ёшда футболчининг келажаги ҳали олдинда бўлади, Мэйсонда янги салоҳиятини тўла намоён этиш учун фурсат етарли.
9-ўрин. Доминик Собослаи, 22 ёш («РБ Лейпциг» — «Ливерпул», 70 млн евро.)
«Лейпциг»нинг ҳужумкор яримҳимоячиси аллақачон Англия топ клублари назарига тушганди. Ёз бошида «Нюкасл» ҳам уни олиб келиш учун қаттиқ ҳаракат қилди, аммо «Ливерпул» оператив ишлади. Венгриялик футболчи голли вазиятлар яратиш бўйича Бундеслиганинг энг яхшиларидан бири эди ва жуда тез ўсаётганди. Ундаги меҳнаткашлик, яхши жисмоний ҳолат — АПЛда ўйнаб кетиш учун етарли имконият борлигини англатади. У табиийки, «Ливерпул»нинг янги мавсум стартидаги бошланғич таркиб аъзосига айланди.
8-ўрин. Кай Ҳаверц, 24 ёш («Челси» — «Арсенал», 75 млн евро)
Бу трансфер учун бундай катта маблағ тўлангани кўпчилик учун тушунарсиз бўлиб қолди. Аммо «Арсенал» бу ёзда рақобатчиларининг асосий футболчиларини олиб қўйиш учун маблағ аямади. Ҳаверц биринчи навбатда ўз универсаллиги туфайли бир неча позицияларда рақобатни кучайтириш учун олиб келинди. У дарҳол асосий таркибга кирди, аммо АПЛ стартидаги дастлабки тўрт ўйинда бирорта гол ёки голли пас муаллифи бўла олмади. Ҳолбуки унда етарлича имкониятлар бўлди. Артета ҳозирча унинг ўйинларидан яхши таассурот ҳосил қилмаётгани аниқ. Аммо ҳали барчаси ўзгариб кетиши мумкин.
7-ўрин. Расмус Ҳойлунд, 20 ёш («Аталанта» — «Манчестер Юнайтед», 75 млн евро)
Табиийки, бу трансфердаги асосий ҳазил – «МЮ» ўз Ҳоландини сотиб олгани ҳақида. Бу ҳазилда мантиқ йўқ эмас – уларнинг иккиси ҳам скандинавлар, бир-бирига нафақат майдондаги вазифалари бўйича, балки ташқи кўриниш жиҳатдан ҳам ўхшаб кетади. «Сити» футболчиси Англиядаги фаолиятини кетма-кет голлар уриш билан бошлаган бўлса, Расмус ҳозирча жароҳатини даволамоқда. Аммо «Юнайтед» унга катта ишонч билдирган.
6-ўрин. Йошко Гвардиол, 21 ёш («РБ Лейпциг» — «Манчестер Сити», 90 млн евро)
Хорватиялик ҳимоячи ҳимоячилар учун тўланган маблағ бўйича трансфер рекордини янгилади, бунга қадар бу мақом Ҳарри Магуайрга тегишли эди. Гвардиола жамоасига марказий ҳимоячиларни таклиф этишни хуш кўради. Қолаверса, бу футболчининг фамилияси ҳам уникига ўхшаш. 21 ёшида Гвардиол ўз позициясида дунёнинг энг яхшиларидан бири даражасига етишди. Пеп бу келишувдан мамнунлиги аниқ.
5-ўрин. Рандал Коло Муани, 24 ёш («Айнтрахт» — «ПСЖ», 95 млн евро)
«Айнтрахт»га фақат таҳсин айтиш мумкин. Клуб охиригача кутди ва «ПСЖ»дан максимал даражада пул ундириб олди. Ўтган ҳафтадаёқ Коло Муани Парижга кетмоқчилиги ҳақида очиқ айтиб, клубни трансферга кўндириш учун ҳатто жамоа машғулотларини бойкот қилганди. Аммо франкфуртликлар сабр қилишди ва рхиригача вақт чўзишди: айрим журналистлар ҳатто келишув барбод бўлгани ҳақида айтишганди. Якунда келишув сўнгги соатларда ҳал бўлди: франциялик форвард 95 млн евро эвазига Бундеслигадан Лига 1га ўтди. Энди у миллий жамоада бўлгани каби Килиан Мбаппе билан жуфтликда ҳаракат қилади.
4-ўрин. Ҳарри Кейн, 30 ёш («Тоттенҳэм» — «Бавария», 100 млн евро)
Ушбу ҳужумчи 11 йилини «Тоттенҳэм»га бағишлади. У ўзи рамзига айланган бу клубни тарк этишини тасаввур қилиш қийин эди. Сўнгги йилларда у бўйича жуда кўплаб таклифлар келди, аммо клуб раҳбарияти уларнинг барчасини рад этаётганди. Аммо «Бавария»дек тежамкор жамоа 100 млн евро таклиф қилганида барчаси ўзгарди, қолаверса, футболчи совринсиз юришдан чарчаганди. Натижада лондонликлар мўмай пул ишлаб олди, футболчи ниҳоят совринлар учун курашадиган жамоада ўйнайдиган бўлди, немислар клубида эса Левандовски даражасидаги марказий ҳужумчи пайдо бўлди. Кейн эса янги чемпионатга дарҳол мослашди ва ўзи учун сарфланган пулларни оқлай бошлади – у дастлабки уч турда уч гол урди. Шу билан бир вақтда, яна етти-саккиз йил шу даражада ўйнашга тайёрлигини айтиб ўтди. Шундай экан, мюнхенликлар клуби яқин йиллар учун марказий ҳужумчи масаласида хавотир олмаса ҳам бўлади.
3-ўрин. Жуд Беллингҳем, 20 ёш («Боруссия» — «Реал», 103 млн евро)
Англиялик ушбу футболчини 16 ёшидаёқ ўз авлодидаги энг кучли футболчи деб аташганди. У дастлаб «Бирмингҳем»аъзоси эканида, Англия ўсмирлар жамоасидаги ўйинлари туфайли тилга тушганди. Кейин – «Боруссия»даги кучли мавсумлар ва жаҳон чемпионатидаги ўйинлари билан ёрқин таассурот қолдирди. У Дортмунддан январдаёқ кетмагани бироз ажабланарли, ўшанда унинг номи инглиз грандлари билан боғланаётганди. Аммо, афтидан, у энг яхши таклифни кутган. «Реал» эса бу таклифни берди. Мадридда ушбу йигитча жуда кучли бошлади, тўпурарлик қобилиятини намойиш этиб, дастлабки тўрт турда бешта гол урди. Жамоада бундай старт фақат Криштиану Роналдуда бўлган. Лекин унинг мадридликлар клубидаги асосий вазифаси майдон марказидаги авлодлар алмашинуви оғриқсиз кечишини таъминлаш.
2-ўрин. Мойсес Кайседо, 21 ёш («Брайтон» — «Челси», 116 млн евро)
Ярим йил олдин ҳам ушбу ёш футболчи ҳақида кўпчилик билмасди. Бир неча йил олдин «Брайтон» ўз услубида яна бир истеъдодли футболчини топган (бу сафар Эквадордан), аммо дарҳол Белгия клубига ижарага бериб юборганди. Ярим мавсумдан кейин эса жамоа ўйин услуби билан Кантени ёдга солиб юборадиган тайёр яримҳимоячига эга бўлди. Январда «Арсенал» Кайседо учун 70 млн евро тўлашга тайёр эди. Аммо «Брайтон» кутди. Ёзда унга «Ливерпул» ва «Челси» даъвогар бўлди, аммо Мойзес май ойидаёқ Лондон клуби билан келишиб қўйгани маълум бўлди. Бу эса ҳал қилувчи омил бўлиб чиқди. Трансфер учун катта пул сарфланди. Аммо, у иккинчи Кантега айланиб, бу маблағни оқлаши ҳам мумкин.
1-ўрин. Деклан Райс, 24 ёш («Вест Ҳэм» — «Арсенал», 116,6 млн евро)
Британиялик истеъдод бу ёзда Европадаги энг қимматбаҳо трансферлар рўйхатини бошқаради. Уни анчадан буён топ клублар кузатиб келаётганди, аммо «Вест Ҳэм» энг яхши паллани кутди ва нарх тушиб кетишидан чўчимади. Ниҳоят бу палла келди ва янги мавсумда яна чемпионлик учун курашишни мақсад қилган, қолаверса, ЕЧЛга қайтган «Арсенал» Райс учун сўралган маблағни тўлади. У 24 ёшдаёқ АПЛда 200 дан ортиқ ўйин ўтказган, миллий жамоада 50 га яқин, етакчилик қобилиятига эга ва майдон марказида ҳукмронлик қилади, асосийси ҳеч қачон жароҳат олиб, ўйинларни ўтказиб юбормайди.